Nấm đông trùng hạ thảo được xem là dược liệu quý hiếm từ thiên nhiên, được nhiều người sử dụng đặc biệt là nền y học Việt Nam dùng để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau. Hãy theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về tác dụng của loại nấm này nhé!
Nấm đông trùng hạ thảo là gì?
Đông trùng hạ thảo là một loài thảo dược quý hay có tên khoa học là Cordyceps sinensis. Ngoài ra còn được dân gian gọi với nhiều tên gọi khác nhau như trùng thảo, nấm trùng thảo, hạ thảo đông trùng,…Hình dạng của chúng có một nửa giống với động vật là thân ấu trùng của một vài loài bướm loài Thitarodes và một nửa giống thực vật là phần nấm ký sinh Ophiocordyceps sinensis. Khi được sấy khô nấm sẽ có màu vàng nâu, vàng sậm chúng có mùi tanh như mùi cá biển, vị đắng nhẹ, đốt lên sẽ có mùi thơm nhẹ.
Dược liệu tự nhiên này chỉ xuất hiện tại những vùng núi cao trên 4000 – 5000m so với mặt nước biển tại Tây Tạng, Trung Quốc. Nằm ở những nơi có điều kiện thời tiết khắt nghiệt sinh trưởng phụ thuộc hoàn toàn vào tự nhiên. Bên cạnh đó việc tiếp cận và khai thác rất khó khăn nên hàng năm chỉ khai thác được khoảng 80kg. Với số lượng ít ỏi này nên loài thảo dược này được nhiều người săn lùng và đánh giá rất quý hiếm. Do giá trị kinh tế mang lại rất cao nên hoạt động khai thác tràn lan khiến loài nấm này có nguy cơ tuyệt chủng. Tuy nhiên, ở nhiều nơi trên thế giới và Việt Nam hiện nay người ta đã áp dụng thành công những phương pháp nuôi cấy đông trùng hạ thảo.
Phân loại đông trùng hạ thảo
Dựa theo nguồn gốc xuất xứ và cách bào chế, đông trùng hạ thảo được chia ra các dạng như sau:
Nguồn gốc xuất xứ
Đông trùng hạ thảo tự nhiên: Được khai thác từ ngọn núi cao ở Tây Tạng, quý hiếm, hàm lượng dinh dưỡng và giá trị rất cao.
Đông trùng hạ thảo nuôi cấy: Các quốc gia đã thành công trong việc nghiên cứu nuôi cấy nấm trên ấu trùng nhộng tằm hoặc trên các vật khác như đậu xanh, vỏ trứng, gạo lứt,… Tuy nhiên hàm lượng dinh dưỡng trong nấm nhân tạo khoảng 70-80% so với nấm tự nhiên.
Trạng thái của nấm
Dạng tươi (nguyên con): Là đông trùng hạ thảo tươi vừa mới thu hoạch giữ nguyên được hình dạng tự nhiên kí sinh trên vật chủ. Dạng này giữ được tối đa hàm lượng dinh dưỡng trong vòng 1 tháng bảo quản ở nhiệt độ 5 độ C.
Dạng khô: Dược liệu được sấy khô bằng phương pháp sấy đối lưu, sấy lạnh hoặc sấy thăng hoa, nhằm giảm độ ẩm trong nấm về còn 5%. Việc sấy khô như vậy giúp nấm bảo quản được lâu hơn cũng như có thể vận chuyển được nhiều nơi dễ dàng và sử dụng thuận tiện hơn.
Theo dạng chế phẩm
Dạng nước: Là loại đã qua sơ chế và bào chế thành dạng nước được đóng chai hoặc gói nhỏ có thể sử dụng luôn rất thuận tiện, phù hợp với nhiều đối tượng đặc biệt là cho trẻ nhỏ và người già. Giá cập nhật đến tháng 03/2021 khoảng 70.000 – 200.000 đồng/ 10 chai (100ml/ chai).
Dạng viên: Là loại được chế biến và tổng hợp thành từng viên nhộng. Dễ uống và dễ mang theo bên người thuận tiện cho việc sử dụng. Hiện tại ở Việt Nam có mức giá trung bình 1.000.000 VNĐ – 1.500.000 VNĐ/ hộp 100 viên.
Dạng bột: Sau khi sấy khô dược liệu quý được tán thành bột mịn Giá dao động từ 150.000 – 500.000 đồng/ 100gr bột.
Dạng trà túi lọc: Trùng thảo được đóng gói thành những túi nhỏ với khối lượng phù hợp, dùng để uống hằng ngày. Mức giá từ 200.000 VNĐ/ hộp 20 gói.
Đối tượng nên sử dụng nấm đông trùng hạ thảo.
- Người đang bị đau ốm thường xuyên hay có sức khỏe yếu sử dụng trùng thảo sẽ giúp bồi bổ cơ thể, sức khỏe nhanh chóng được phục hồi. Không những vậy, người khỏe mạnh cũng có thể dùng để phòng bệnh tật.
- Người không hấp thụ được các chất dinh dưỡng, cơ thể gầy gò xanh xao nên sử dụng để tăng cường hệ tiêu hóa.
- Người lớn tuổi thường gặp các vấn đề về xương khớp.
- Người bị bệnh về thận, tiểu đường, viêm gan, các bệnh liên quan đến tim mạch.
- Ngoài ra người trẻ, khỏe mạnh bình thường vẫn có thể sử dụng để duy trì sức khỏe được tốt hơn.
Tác dụng của dược liệu quý này mang lại là gì?
Các hoạt chất Cordycepin, Adenosine, Nucleobases, Nucleotides, Polysaccharide, Nguyên tố Selen, Acid amin cùng nhiều hợp chất khác giúp nấm đông trùng hạ thảo mang lại nhiều công dụng vô cùng đa dạng như:
- Đông trùng hạ thảo giúp bồi bổ cơ thể, giúp tăng cường hệ miễn dịch, tăng cường sức đề kháng, tập thể dục được hiệu quả hơn.
- Có khả năng chống lão hóa da, giúp làn da căng mịn trẻ khỏe.
- Hỗ trợ điều trị ung thư, ức chế sự phát triển của các khối u, hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân trong quá trình điều trị xạ trị
- Điều trị bệnh thận hư, chống lại sự suy thoái của thận, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường loại 2.
- Có lợi cho tim mạch, hạ huyết áp bảo vệ chống lại sự thiếu máu cơ tim hay nhồi máu cơ tim.
- Chống lại viêm nhiễm, có tính kháng viêm, kháng khuẩn ngăn ngừa các loại virus gây bệnh xâm nhập vào cơ thể.
- Ngoài ra còn điều trị thoái hóa xương, liệt dương chống tăng cường sinh lý.
Cách dùng đông trùng hạ thảo hiệu quả
Dùng làm thực phẩm : sử dụng làm đồ hầm hoặc các món canh có thể nấu kèm với thịt dê, thịt bò, bồ câu, thịt vịt nấu cùng với 2-3 con đông trùng, ninh đến khi tất cả đều mềm.
Đông trùng hạ thảo ngâm rượu: Cho dược liệu vào bình thủy tinh ngâm với rượu từ 43-45 độ. Sau đó đậy kín nắp đặt ở nơi khô thoáng, sau 1 tháng có thể sử dụng với liều lượng mỗi ngày 1 chén nhỏ trước đi ngủ 30 phút.
Ngâm cùng mật ong: Ngâm 100 gam đông trùng hạ thảo tươi với 1 lít mật ong rừng nguyên chất vào bình thủy tinh. Sau 15-30 ngày ngâm có thể sử dụng với liều lượng 2/3 -1 thìa canh hỗn hợp pha loãng vói nước ấm. Thời gian sử dụng tốt nhất là trước khi ăn sáng hoặc buổi tối trước khi đi ngủ.
Có thể ăn trực tiếp: Lấy một lượng nấm khô vừa đủ ăn, dùng nước ấm khoảng 60 độ C ngâm trong 3 phút sau đó rửa sơ phần nấm phía trên. Cho vào miệng nhai càng lâu càng tốt và nuốt cả xác, hương vị hơi béo không quá khó ăn đôi khi cảm nhận được hậu đắng nhẹ.
Một số lưu ý khi sử dụng đông trùng hạ thảo
- Không nên chế biến nấm ở nhiệt độ quá cao, thời gian hầm khoảng 1 giờ là tốt nhất nên để lâu thành phần ổ dưỡng dễ bị phân hủy.
- Không nên dùng dụng cụ kim loại để chế biến hoặc ngâm trùng thảo, vì một số hoạt chất trong nấm sẽ phản ứng hóa học với kim loại gây nguy hiểm cho sức khỏe.
- Cần ngưng sử dụng dược liệu ít nhất hai tuần trước khi có cuộc phẫu thuật để tránh chảy máu quá nhiều.
- Dù đây là dược liệu an toàn và quý hiếm nhưng không nên sử dụng tùy ý và lạm dụng quá nhiều đặc biệt là phụ nữ mang thai, cho con bú và trẻ nhỏ.
